Nu de rente voor de leningen stijgen en de huisprijzen belachelijk hoog zijn, is er ook nog eens een verplichting om het huis dat je nu koopt, binnen een bepaalde termijn, naar bepaalde normen te renoveren. Of deze verplichte renovaties eigenlijk niet meer CO2 uitstoten dan dat je er op termijn mee bespaard in een gezin, is nog maar de vraag.

Volgens mij ga je daardoor vijf groepen mensen creëren:

• Zij die al een huisje hebben gekocht (voor de gekte begon) en, door onder andere een goede job te hebben gehad, reserves hebben opgebouwd om hun huisje te renoveren. Of die nu een nieuwbouwhuis zouden kunnen kopen als ze hun huisje verkopen. Ik reken mezelf onder die gelukkigen. Daar gaat mijn bezorgdheid dan ook niet naar uit.
• Zij die het allemaal wel kunnen betalen, wellicht gesponsord door mama en papa. Geen probleem daar dus. Al zijn dit meestal niet echt de mensen met de meest ecologische levensstijl, dus al zouden die met alle regeltjes `in orde` kunnen zijn, het schiet zijn doel natuurlijk voorbij als ze wel veel verbruiken voor de verwarming van hun zwembad, de verlichting van hun groot huis, het laden van hun grote auto waar ze vele verre reisjes mee maken. Geen jaloezie daar, het is gewoon niet correct.
• Zij die het allemaal absoluut niet kunnen betalen, daarbij ook echt niet de stijgende huishuur kunnen betalen, op een (hopeloze) wachtlijst komen te staan voor een sociale woning (of net geen recht hebben op deze wachtlijst) en bijgevolg bij de huisjesmelkerij terecht komen, of dakloos worden (het aantal dakloze gezinnen stijgt in België, al zijn ze niet zo zichtbaar als in andere landen, ze bestaan wel degelijk).
• Zij die het allemaal niet kunnen betalen maar nog wel net de stijgende huurprijzen aankunnen. Met twee (of alleen, voor de alleenstaanden), voltijds moeten werken, niet `te moeilijk` mogen doen op hun werk, niet te lang ziek mogen worden, niet van werk kunnen veranderen als ze daar nood aan hebben, niet even ouderschapsverlof kunnen nemen of loopbaanonderbreking om te gaan studeren, niet kunnen uiteen gaan als hun huwelijk te toxisch wordt,… Want bij de minste financiële onzekerheden lopen ze het risico om de huur niet meer te kunnen betalen. En wat gaan ze overhouden na al die jaren hard werken? En klein pensioen waarvan ze hun huidige huur amper kunnen betalen.

Ik denk dat we onder deze groep de steeds talrijker wordende kinderen die in armoede opgroeien kunnen rekenen.

• Zij die het kopen, en het verplicht renoveren, van een huisje nog net kunnen betalen als ze met twee (of alleen, voor de alleenstaanden) constant voltijds gaan werken en al die andere zever die er bij komt kijken zoals bij de vorige groep.

Kunnen we hierdoor de steeds langer wordende wachtrijen bij de voedselbanken (die steeds minder voedsel krijgen) rekenen?

Wat doet zo iemand, in zo`n situatie, als die een burn out krijgt? Juist, verder werken (of maar heel even afwezig blijven, veel te kort dus), omdat het niet anders kan. Wat is het gevaar van toch verder werken? Een hele resem ernstige ziektes, waarvan een depressie. Wat doen mensen die met depressies blijven rondlopen? Zelfmoord, zij plegen zelfmoord. Zij zijn de personen die `plots` zelfmoord plegen, ook al had niemand het ooit van hen verwacht.

Waarom plegen ze zelfmoord? Waarom zijn ze zo depressief? Niet omdat ze ongelukkig zijn, ongelukkig zijn heeft eigenlijk weinig te maken met depressie. Ze zijn op, leeggezogen, zichzelf kwijt, ze weten niet meer wie ze zijn of wat ze willen, ze zijn zombies geworden die van dag tot dag leven, constant moe zijn, de moeite niet meer nemen om voor zichzelf te zorgen, hebben geleerd om hun `onwenselijke` emoties te verstoppen en te verdringen tot ze helemaal niets meer voelen, niets meer zijn, verdwenen zijn terwijl hun lichaam nog even verder leeft.

Is het hun eigen schuld? Hadden ze dan maar `geen huis moeten kopen`? Wat is hier het alternatief? Om het beste alternatief, woon coöperaties, toegankelijk te maken voor iedereen dienen we DRINGEND een beleid te hebben in ons land die dit ondersteunt. Nu is er, bij mijn weten, slechts 1 echte woon coöperatie actief in België en eigenlijk wijken ook zij steeds verder af van de principes van een woon coöperatie (huur bij jezelf wordt voor sommigen meer `huur bij diegenen die rijk genoeg waren om vele aandelen te kopen`). De andere woon coöperaties zorgen er met hun formule voor dat bedrijven rijker worden, dat kan niet de bedoeling zijn van een (burger)coöperatie, uiteraard.

Nog een alternatief: kleiner wonen! Ons (vaak overbodig) comfort opgeven voor kleine, gezellige, energie neutrale, huisjes waarbij we weer dienen te leren om echt met elkaar te leven. Met minder spullen, minder zorgen, meer verdraagzaamheid. Jammer dat het hier in Mechelen geen mogelijkheid is. Ik zou graag de achterbouw van mijn oud, klein huisje willen afbreken om te vervangen door een houten berging naast mijn huis. Het mag niet, dan is onze living te klein volgens de Mechelse bouwnormen, dan is onze badkamer net ietsje te klein voor 5 personen,… We zouden tijdelijk kunnen scheiden, mijn man en ik, mijn man zou hier even alleen kunnen wonen om dan snel een bouwaanvraag in te dienen, dan mag de badkamer die we voor ogen hebben wel. Het is maar dat we van plan zijn om de badkamer met vijf tegelijkertijd te gebruiken dat we er een grotere nodig hebben met vijf personen ten opzichte van 1 persoon… .

Het is toch geen wonder dat er meer en meer mensen langdurig ziek thuis blijven als de druk zo hoog ligt? Voor alleen de basisbehoefte wonen al dienen heel veel mensen zich letterlijk kapot te werken. Dan worden ze ziek, dan krijgen ze nog een heleboel onnodige maatregelen achter zich aan om `langdurige zieken zo snel mogelijk weer actief te krijgen`. Zouden we niet eerst eens kijken naar de zaken die dit probleem heeft veroorzaakt?

Voltijds werken houdt tegenwoordig ook vaak meer in dan 37.5uren per week. Niet alleen leerkrachten blijken gigantisch veel overuren te draaien, ook de `gewone` ambtenaren worden zeer vaak geacht langer te werken dan hun werkdag om projecten gedaan te krijgen. Doen ze dat niet, dan kunnen ze de promotie wel vergeten, onafhankelijk van hoe goed ze zijn in hun job.
Mensen in de privé hebben zelfs nog niet eens het recht om te `dis connecteren` van hun job na hun werkuren. Ze kunnen gebeld worden eender wanneer, ze worden vaak geacht om meteen te antwoorden op mails,… . Al een geluk zijn er ook bedrijfsleiders die begrijpen dat dis connectie zeer belangrijk is en die deze zaken niet eisen.

Als we alle zever van narcistische leiders, een vastgelopen onderwijssysteem, onrealistische wooneisen, niet echt ziek mogen worden, moeten (onbetaald) overwerken,… moeten slikken gewoon om onszelf in ons basisrecht wonen te kunnen voorzien. Als we moeten toegeven aan een leven waarbij we geen tijd meer hebben om de dingen te doen die bij ons horen, die in onze natuur  liggen, waarvoor we `geboren` zijn om te doen, die we graag doen, waarvan we genieten, om echt te leven… Allemaal omdat we moeten werken tot we erbij neervallen, simpelweg om te kunnen wonen. Zijn we dan zo ver verwijderd van de situatie waarin de Vlaamse arbeider zich bevond ten tijden van Daens? Waar hebben onze voorouders dan zo voor gevochten en gestreden toen? Waar zijn onze rechten dan naar toe?

En waarom komen we niet massaal in opstand? Waarom blijven we met zijn allen meedoen aan een systeem dat steeds meet psychische ziektes veroorzaakt? Om nog maar te zwijgen van de kankers?

Omdat we te versuft zijn door het materialisme? Te verslaafd aan de kik van het kopen van nieuwe dingen? Te verlamd door onze sociale media verslavingen? Geen tijd en energie meer over om na te denken over het leven, ons leven, nadat we ons weer door een hectische en vermoeiende dag hebben gesleept?

Ik hoor bij de gelukkigen die wel halftijds kan werken, die een goede werkgever heeft en een zeer interessante job waar ik `mijn ding` in kwijt kan, die wel een alternatief plan zal bedenken om niet groter dan dat mijn gezin nodig heeft te moeten wonen, die wel een huis heeft kunnen kopen voor al deze gekte begon. Is het dan niet aan de gelukkigen, zoals mezelf, om op te komen voor zij die er de energie niet meer voor hebben?

De revolutie is wel duidelijk begonnen, kijk naar de arbeidskrapte. Al zal het probleem wellicht veel complexer zijn: Uit een studie bleek dat er steeds meer mensen zijn (twintigers) die het nut niet meer inzien van heel hun leven hard werken om materiële goederen te vergaren. Ze kiezen liever een zinvol leven, met ervaringen en tijd om zichzelf te ontwikkelen. Waarom zouden ze ook nog zo zot zijn om een droom na te jagen die voor velen niet meer is weggelegd?

Wat moeten we doen dan?

• Echte woon coöperaties oprichten / ondersteunen
• De deugden inzien van kleiner wonen met minder spullen en dit tevens in België ondersteunen
• Massaal weigeren om nog mee te doen aan een systeem dat al lang niet meer voor de mensen werkt, wat toch het doel zou moeten zijn van een maatschappij